Tagarchief: barcelona

Barcelona, een eeuw geleden

Geef een reactie

Heerlijk, oude foto’s van Barcelona, zoals deze, de tram naar Collblanc-Sants Estació op de Gran Vía, net voor het Golferichs-huis op de hoek met Viladomat. Kan er nooit genoeg van krijgen, dus zal het een genot zijn vanaf morgen de expositie in het CCCB te bezoeken waar er 300 foto’s worden tentoongesteld van Josep Brangulí, een fotograaf die de stad tussen 1909 en 1945 uitgebreid op beeld vastlegde. In totaal moesten de conservatoren een selectie maken uit liefst 500.000 negatieven. De expo is in verschillende thema’s onderverdeeld, zoals belangrijke gebeurtenissen of bbouwprojecten, maar ook het dagelijks leven op het strand, het vervoer op straat of bokswedstrijden.

Naar aanleiding van de expositie, die tot eind oktober te zien is, wordt er ook een fotowedstrijd georganiseerd waaraan iedereen met een Flickr-account mag meedoen; Brangulí va ser aquí is Catalaans voor Brangulí was here en nodigt mensen uit de stad te portretteren zoals die fotograaf dat een eeuw geleden deed. Alle foto’s die ná 2000 zijn gemaakt mogen meedingen voor één van de tien plaatsen op de expositie. Het leukste is natuurlijk naar dezelfde plaatsen te gaan die Brangulí afbeeldde…

 

De Spaanse lente is uit Egypte overgewaaid

Geef een reactie

Het is nog niet zo massaal als in de Arabische wereld, maar met de dag lopen centrale pleinen in Spaanse steden voller met vooral jonge demonstranten die er dagelijks én ‘s nachts protesteren tegen het huidige politieke systeem, de torenhoge werkloosheid, de miljarden aan bezuinigingen. Zondag zijn er verkiezingen.

Alsof de vonk de Middellandse Zee is overgeslagen, vanuit Tunesië, Egypte en Libië naar een democratisch, Europees land. Het doel is niet hetzelfde, Spanje is geen dictatuur meer sinds generaal Franco in 1975 overleed en de machthebbers kunnen sindsdien via een stembiljet worden benoemd en weggestuurd. Maar de protesten van vooral jongeren in de Arabische wereld vormen wel een inspiratie voor de steeds wanhopiger Spaanse jeugd, waarvan ruim 40% werkloos is.

Ook het succesvolle, 60 pagina’s korte pamflet van de 93-jarige Fransman Stéphane Hessel, Indignez-vous! (‘Wees verontwaardigd!’, in Nederland in de boekwinkel als Neem het niet!) ligt ten grondslag aan de protesten die zondag bijna spontaan ontstonden en nu onder de naam 15-M een heuse beweging vormen. Hessel roept vooral de jeugd in westerse landen op te ageren tegen het huidige systeem, tegen de banken, tegen de politici die nauwelijks met oplossingen komen.

De Spaanse politieke partijen weten niet goed wat ze met de spontane, via internet gegroeide protestbeweging aanmoeten. Zondag zijn er regionale en lokale verkiezingen, waarbij de socialistische partij van premier Zapatero (PSOE) grote klappen zal krijgen en in bijna alle regio’s en grote steden de macht naar de conservatieve Volkspartij (PP) zal gaan. De demonstranten roepen juist op op geen van de traditionele grote partijen te stemmen, al vinden zij juist weinig gehoor bij de traditionele aanhang van de PP.

Regionale kiesraden hebben de demonstraties verboden, omdat zij de stemmen van komende zondag kunnen beïnvloeden, maar dat verbod heeft juist meer mensen naar de grote pleinen gelokt, zoals het centrale Puerta del Sol in Madrid en de Plaça de Catalunya in Barcelona, Daar zijn inmiddels hele tentenkampen opgezet waar honderden jongeren de nacht doorbrengen. De politie is vooralsnog niet tot ontruimen overgegaan.

“Het is niet tegen het systeem, mensen moeten ook gewoon hun stemrecht uitoefenen, maar wij zijn vooral gewone mensen die de hele politieke en economische situatie in het land zat zijn,” herhalen deze dagen Jon Aguirre en Fabio Gándara, die zondag onder de noemer Democracia Real Ya (Werkelijke democratie, nu!) via internet (met inmiddels 170.000 ‘vrienden’ op Facebook) en zonder de steun van vakbonden en politieke partijen 20.000 mensen in Madrid op de been kregen.

“We móeten wel de straat op, want de politici doen maar wat ze willen, terwijl het volk het steeds moeilijker krijgt. De situatie is voor velen wanhopig”, zegt Davinia, een demonstrante inBarcelona. Spanje heeft inmiddels bijna vijf miljoen werklozen (ruim 21% van de beroepsbevolking), en de jongeren worden het zwaarst geteisterd. Maar ook de 1,4 miljoen gezinnen waarbij geen van de ouders werk heeft. Bij veel daarvan wordt WW-uitkering noch de bijslag van 420 euro per maand nog uitbetaald omdat ze al zo lang zonder werk zitten.

Het antwoord van de regering van Zapatero, die lang ontkende in een diepe economische crisis te verkeren, is een groot pakket aan bezuinigingen geweest om zowel de internationale financiële markt als de Europese bondgenoten gerust te stellen. Maar in Spanje is de verontwaardiging groot omdat de banken extra staatssteun krijgen en beschermd of zelfs beloond worden voor hun twijfelachtige beleid in de laatste jaren. Tijdens de boom van de bouwsector kon bijna iedereen zonder problemen hypotheken tot 120% op veel te dure woningen krijgen, nu worden 200.000 eigenaren met uitzetting bedreigd omdat zij die hyptoheek niet meer kunnen betalen.

Al die wanhoop en verontwaardiging begon deze week op de pleinen in de steden in heel Spanje samen te komen, volgens sommigen nog een vrij late reactie in een land dat het al zo lang meilijk heeft. En sinds gisteren zijn het niet alleen maar jongeren, ook mensen van middelbare leeftijd en gepensioneerden hebben zich bij de demonstranten gevoegd. “Ik ben gekomen omdat de jongeren volledig gelijk hebben. Ik heb er vertrouwen in dat de jeugd eindelijk ontwaakt en de dingen kan veranderen,” zegt de 67-jarige Jacinto, die de schuld geeft aan het ‘kapitalistische systeem’ waarin ‘banken en multinationals hoge winsten opstrijken maar wel werknemers blijven ontslaan’.

De vage en drukke grens met l’Hospitalet

Geef een reactie

Mijn eerste woonplaats in Spanje was l’Hospitalet de Llobregat. Ik dacht, zoals veel mensen, dat het gewoon een wijk van Barcelona was, tot ik ontdekte dat het een stad is (de zestiende in grootte van Spanje, de tweede van Catalonië) met 260.000 inwoners, groter dan mijn Utrecht dus. Stad van de Andalusische immigranten toen, nu van de Zuidamerikaanse. Nergens is echter te zien waar Barcelona in l’Hospitalet in elkaar overgaan, slechts één bord langs de 9.800 meter lange grens tussen beide steden markeert die lijn, boven de Travessera de les Corts, vlakbij het Camp Nou. Verder merk je nooit wanneer je in BCN of L’H bent. Schizofreen is de situatie in de straat Riera Blanca, een oude rivierbedding die vroeger de gemeentes scheidde en waar nu op de ene stoep vuilcontainers van Barcelona staan en aan de andere kant die van l’Hospitalet. Ook de parkeerwachters van beide gemeenten treffen elkaar daar.

Ik ben eens met een fotograaf op stap geweest langs die grens, en we legden een lang rood lint op opvallende plaatsen. Zoals de receptie van het hotel AC Som, dat precies bovenop de grens ligt, net als de nieuwe Ciutat de Justicia, het immense complex van Justitie. En de Fira, de beurs aan de Gran Vía, die ook ‘gesplitst’ wordt. Veel Barcelonezen zeiden me vroeger dat ze niet naar l’Hospitalet durfden, dat het een onveilige stad was. Grote onzin, het leven was er op straat nog leuker en drukker dan in Barcelona. Voor wie één keer dat leven daar wil ontdekken: neem de blauwe metrolijn, stap uit in Pubilla Cases en ga vroeg in de avond naar het straatje Luarca: zo’n twintig terrasjes met heerlijke tapa’s zitten er altijd bomvol met de lokale bevolking. Nooit een toerist te zien, natuurlijk.

TV-manipulatie van de overtreding Pepe-Alves?

Geef een reactie

Dan toch maar geplaatst, want de bewijzen cq twijfels stapelen zich op. Een voorbeeld van hoe ver de gekte rond Real-Barça hier in Spanje zelfs de journalistiek volledig in de war maakt. De ultraconservatieve zender Intereconomia, met het goedbekeken pro-Madrid voetbalprogramma Punto Pelota, zou de slowmotion-beelden van de overtreding van Pepe op Alves hebben gemanipuleerd, door in één videoframe het been van Pepe ‘in te korten’ en hem zo vrij te pleiten van die rode kaart, beelden die Real Madrid bovendien naar de UEFA heeft gestuurd. Kan dat, zo spelen met videobeelden? Geen idee. Maar het debat is er, op straat, op TV en op internet. Oordeel zelf. of verbaas je gewoon een beetje, over die hysterie. (Boven een still, hieronder bewegend ‘bewijs’.)

Een geheime oasis in Montjuïc

Geef een reactie

De berg Montjuïc, waar 30 jaar geleden nog enkele grote krottenwijken de flanken vervuilden, ligt vol met enkele van de mooiste parken en tuinen van de stad. Onlangs zijn de Jardins Costa i Llobera heropend, na jaren werkzaamheden: vlak boven de Ronda Litoral, op de slingerweg naar Miramar, is deze tuin beroemd om de vele soorten cactussen die er staan, sommige van ongekend groot formaat. Maar dit stukje gaat over een andere kleine oase, vlak achter het paleis dat het MNAC (Museu Nacional d’Art de Catalunya) herbergt: vlak naast de roltrappen richting het Olympisch stadion kun je de vrij kleine en anonieme toegang zien tot de Jardi Botànic Històric, de oude botanische tuin (de nieuwe ligt precies aan de andere kant van het stadion, hoger op de berg).

Deze historische tuin, al in 1930 rond de Wereldtentoonstelling aangelegd, is een soort kleine vallei waar het gemiddeld vier graden kouder is dan in de rest van de stad. De zon dringt er maar moeilijk door, onder drie van de hoogste bomen die er in de stad Barcelona staan, waaronder een immense es uit Pennsylvania. Straks, als het weer bloedheet wordt in de stad, een heerlijk plaatsje om te vluchten, ook van het lawaai van het verkeer en van de toeristische drukte, want bijna niemand die er naar binnen gaat.

UPDATE: Ik krijg inmiddels veel vragen hoe je er komt; slordig van me. Hieronder een kaartje: vanaf de Plaça d’Espanya de roltrappen op tot het oude paleis, nu het MNAC (dat ook, gratis, van binnen te bewonderen is; prachtig!). Rechts achter het MNAC, bij de parkeerplaats, waar de roltrappen verder gaan naar het Olympisch stadion, is de ingang van de tuin.

Consulaat-generaal in Barcelona moet (niet) dicht

Geef een reactie

Wij, die in en rond Barcelona wonen, vinden deze stad natuurlijk belangrijker en leuker dan Madrid. Wij vinden dat Barcelona net zo goed een hoofdstad is (van Catalonië) als Madrid (van Spanje). Wij vinden het ook wel logisch dat de Nederlandse ambassade in Madrid is gevestigd, maar hebben het ook altijd meer dan normaal gevonden dat Barcelona ook een belangrijke dipomatieke post van het Koninkrijk der Nederlanden heeft, een consulaat-generaal. Zoals alle grote ‘tweede’ steden als New York, Los Angeles, Istanboel, Milaan en Shanghai dat moeten hebben, zeker als ze zo ver van de hoofdstad liggen.

Zelf kom ik er niet zoveel, op het consulaat; eens in de vijf jaar om mijn paspoort te verlengen. Maar ik ken de mensen die er vaak al meer dan 10 of 20 jaar werken, en weet wat voor een bindende en ondersteunende factor zo’n consulaat soms is, vooral voor de Nederlandse ondernemers hier. Het Wilhelmus op Koninginnedag mogen ze mij besparen, maar de honderden Nederlanders die elk jaar weer in en rond Barcelona worden beroofd zou ik toch niet hun consulaire steun willen ontzeggen. Maar die gaat dus verdwijnen.

Bij het consulaat, in een zijstraat van de Diagonal, roken ze al langer onraad. Maandag kwam het bericht dat Buitenlandse Zaken negen  ambassade’s  (Ecuador, Uruguay, Bolivia, Nicaragua, Guatemala, Kameroen, Burkina Faso, Eritrea en Zambia) wil sluiten en één consulaat, dat in Barcelona. Er gaan 200 banen in het buitenland verloren. Je kunt je ook wel afvragen waarom een klein land in Nederland nog werkelijk óveral een ambassade moet hebben; sommige diplomatieke diensten en aangelegenheden zijn van een ouderwetse, feodale periode en doen me denken aan prachtige films over Indochina of Afrika waar diplomaten in woelige tijden onder een whisky bleven  samenzweren. Maar wij, hier in Barcelona, betreuren natuurlijk de sluiting van dit consulaat, en worden graag vrienden van de facebook-pagina waarop je tegen die sluiting kunt ageren. Over twee weken is er een afgeslankte Koninginnedag-receptie van wat de oudste Nederlandse diplomatieke post op de hele wereld schijnt te zijn; ik vrees dat het een soort begrafenis wordt.

Zeven deuren, nooit één dag gesloten

Geef een reactie

Vroeger had restaurant Set Portes een terras buiten, onder de bogen aan de brede straat (Passeig Isabel II) die de stad van de Barceloneta scheidt, zo zie ik op de oude foto. Nu staat er op die plaats bijna altijd een rij mensen die er willen eten. Set Portes is groot, van binnen, maar had wat klandizie betreft nog veel groter kunnen zijn. Zo’n terras, ik weet niet of dat nu nog zou werken op die plaats: te winderig vaak, te veel auto’s, te veel herrie.

Set Portes is een klassieker onder de klassiekers in Barcelona. Géén Michelin-ster of zo, maar gewoon goed puur Catalaans eten, traditioneel. Het vierde feest, deze week: het restaurant bestaat liefst 175 jaar. Een zaak die in 1836 die ‘zeven deuren’ opende en nog altijd bestaat; je ziet het bijna niet meer. Het restaurant is wel enkele malen van eigenaar veranderd, maar van de huidige familie Solé Parellada is het inmiddels al de vierde generatie die er werkt. De huidige eigenaar werd op de verdieping boven het restaurant geboren.

Vroeger lag de beurs er tegenover, en de visafslag. In 1929 opende even verderop het Estació de França, en veel reizigers belandden na een lange treinreis voor een hapje in de stijlvolle zaak. Beroemdheden hebben er gegeten: Orson Welles, Maria Callas, Ava Gardner, Che Guevara, John Wayne… Ik bezegelde er met Matthijs van Nieuwkerk en Henk Spaan mijn debuut voor Hard Gras, een volledig aan Louis van Gaal gewijd exemplaar in 1998: De eenzame kampioen. Siempre negativo!

Het bijzonder aan Set Portes is dat het nooit sluit. Dat zal niet die 175 jaar zo geweest zijn, maar nu is de zaak beroemd omdat hij alle 365 dagen van het jaar open is. En omdat toeristen op de meest gekke tijden eten, draait de keuken vanaf het vroege middaguur bijna continu door. Het beroemdste gerecht: de paella parellada, genoemd naar een klant die er helemaal gek van was, omdat de garnalen gepeld zijn en het vlees geen botjes bevat.

Een imposante muur afbreken

Geef een reactie

Voor het eerst niet erg gevonden een beetje veraf te zitten bij een concert. Is de enige manier om The Wall van Roger Waters, gisteren en ook nog vanavond in het Palau Sant Jordi, in al zijn megalomane grootsheid te kunnen aanschouwen. De golf van geluid rolt toch wel over je heen, waar je ook zit, en bij dit ongelooflijke spektakel is het niet nodig de muzikanten te zien, noch Waters zelf, onopvallend in een zwart t-shirt gekleed. Hier gaat het om de langzame opbouw van de witte muur van Pink Floyd waar wij, die van mijn generatie, in 1979 betoverd naar luisterden, 10 jaar voordat de échte muur zou vallen. En de prachtige projecties op die muur, soms lekker idealistisch en demagogisch, maar vind ’t wel mooi als een zestigplusser zijn idealen van vroeger nog bewaart en uitspreekt. En heel veel is er toch niet veranderd, in 30 jaar.

Jeroen, een trouwe lezer van dit blog, was gisteravond tegen twaalf uur overdonderd, zo sms’te hij. Hij was niet de enige. Natuurlijk genoten we van Another brick in the wall en Comfortably Numb (dat laatste was onze gemoedstoestand, ongeveer, toen we na middernacht wegreden), maar de opmars naar de finale mocht er ook zijn; en toen waren we met 20.000 dertig-plussers die tien minuten gefascineerd naar een ‘tekenfilm’ zaten te kijken. Bij deze een mooie opname uit Chicago, voor wie 10 minuten van zijn tijd er voor over heeft. Maar beleven zoals wij kun je het alleen live: er schijnen nog kaarten voor vanavond te zijn. En binnenkort is hij in Nederland, natuurlijk.

Oude auto’s over een net iets oudere weg

Geef een reactie

Opvallend, de aantrekkingskracht die oude auto’s op veel mensen uitoefenen. Niet altijd, zeiden drie vrouwen me die vandaag meedoen aan de ‘rally’ van antieke wagens tussen Barcelona en Sitges. Vandaag gaapt iedereen hen aan, zoals gisteren op de boulevard bij de Arc de Triomf. Maar als ze het op een gewone dag in hun hoofd halen de weg op te gaan met hun Rochet Schneider uit 1919, dan krijgen ze allerlei verwensingen naar hun hoofd, dat ze met dat langzaam rijdende wrak opzij moeten. Maar vandaag is dus een bijzondere dag, mogen 72 auto’s over onze Costas del Garraf, de slingerweg tussen Castelldefels en Sitges die in 1880 werd aangelegd als een soort grindpad. De oudste auto vandaag is een darracq uit 1900, de ‘jongste’ een Ford A uit 1928. Daar tussenin merken die Clement, Brush, Wolseley, Hispano Suiza, Mors, Nash, Packhard en Elizalde heten, maar ook een Renault uit 1908, een Fiat uit 1918, een Citroën 5CV uit 1922, een Peugeot 163BR uit 1923 en natuurlijk Buicks en Chryslers en Ford TT’s. Genieten voor de liefhebbers, dus.

Strandloop

Geef een reactie

Ik heb het misschien wel vaker gezegd, maar één van de dingen die Barcelona van de meeste wereldsteden onderscheidt is dat je er zo vanuit het oude centrum naar het strand toe loopt. Rio de Janeiro, Sydney… er zijn weinig grote metropolen met een heus strand aan een ook nog blauwe zee. Een strand om te flaneren, om op een terrasje te eten maar ook om hard te lopen, wat hier steeds massaler gebeurt. Je hoeft maar even ergens tussen de Barceloneta en Diagonal Mar te gaan staan en de joggers snellen je voorbij, veel van hen op het oog ook toeristen die niet alleen door de stad willen slenteren.

Zelf loop ik al jaren niet meer hard, de foto is uit vervlogen, slanke tijden waarin ik ooit het snelst van mijn leven liep. Zal de 25 rondjes op een atletiekbaan in Straatsburg in 1987, met de helaas veel te vroeg overleden Volkskrant-collega Hans van Wissen in het kielzog, nooit meer vergeten. We liepen elke kilometer exact in 4.15, een voor ons bierdrinkers wonderbaarlijke tijd, met de regelmaat van een klok, tien kilometer lang, en een kleine eindsprint als toetje.

Maar dit klimaat hier (vandaag weer bijna 20º), die stralende zon en zee aan één kant van je gezicht nodigen volgens mij méér uit tot dit soort lichamelijke oefening dan een snijdende kou door je toch al door inspanning geteisterde longen. (Ik heb het natuurlijk even niet over een te hete zomer…) Laatst was de marathon van Barcelona, nu populairder dan ooit, sinds hij langs vele monumenten door het centrum voert: 15.000 deelnemers met vaak persoonlijke records. Een tip voor de liefhebbers voor volgend jaar, eind maart. Na New York, Londen en Rotterdam begint Barcelona ook onweerstaanbaar te worden om een marathon te lopen. En dan vooral twee weken eerder komen om langs het strand te trainen.