Heerlijk, oude foto’s van Barcelona, zoals deze, de tram naar Collblanc-Sants Estació op de Gran Vía, net voor het Golferichs-huis op de hoek met Viladomat. Kan er nooit genoeg van krijgen, dus zal het een genot zijn vanaf morgen de expositie in het CCCB te bezoeken waar er 300 foto’s worden tentoongesteld van Josep Brangulí, een fotograaf die de stad tussen 1909 en 1945 uitgebreid op beeld vastlegde. In totaal moesten de conservatoren een selectie maken uit liefst 500.000 negatieven. De expo is in verschillende thema’s onderverdeeld, zoals belangrijke gebeurtenissen of bbouwprojecten, maar ook het dagelijks leven op het strand, het vervoer op straat of bokswedstrijden.
Naar aanleiding van de expositie, die tot eind oktober te zien is, wordt er ook een fotowedstrijd georganiseerd waaraan iedereen met een Flickr-account mag meedoen; Brangulí va ser aquí is Catalaans voor Brangulí was here en nodigt mensen uit de stad te portretteren zoals die fotograaf dat een eeuw geleden deed. Alle foto’s die ná 2000 zijn gemaakt mogen meedingen voor één van de tien plaatsen op de expositie. Het leukste is natuurlijk naar dezelfde plaatsen te gaan die Brangulí afbeeldde…
Op die foto’s is, eindelijk, meer van de achtergrond te zien. En was eerder al gebleken dat het niet Josep Borrell was die op de foto stond, en dat de neergeschoten soldaat een wel erg onnatuurlijke houding had, en dat stom toevallig een tweede soldaat op exact dezelfde positie werd neergeschoten (zie het Franse knipsel hiernaast), nu is overduidelijk dat de foto niet gemaakt is waar Capa altijd zei dat hij gemaakt was, aan het front bij Cerro Muriano. Een collega van me, Ernest Alós, is met verschillende oude foto’s naar Córdoba getrokken, in de buurt van het plaatsje Espejo. Een Baskische professor had al aanwijzingen dat de beroemde Capa-foto ergens daar was genomen. Door veel aan bewoners te vragen, kwamen verslaggever en fotograaf van El Periódico op exact de juiste plaats terecht. De heuvels, de huizen, alles is hetzelfde; alleen het graan is vervangen door olijfbomen.
september. Pas op 22 september waren er wat schermutselingen, maar niet op het land, maar in het dorp. Robert Capa, die op 22-jarige leeftijd nog naam moest maken, loog. Jammer. Maar hij was niet de enige. Ook deze andere wereldberoemde foto, de ‘spontane’ kus op Times Square om het einde van WOII te vieren, bleek door fotograaf Eisenstaedt en het stelletje in elkaar gestoken. Tegenwoordig kunnen we bij veel foto’s onze twijfels hebben, is Photoshop een instrument dat zaken kan verbergen en de waarheid zelfs veranderen. Vroeger bleken ze het computerprogramma niet eens nodig te hebben.
Het begon spontaan, als een grapje, en dat is het nog steeds. Julián, een collega op de redactie, zat foto’s van zichzelf te maken, vond-ie schijnbaar wel leuk. Alleen zie je dan niet wat er achter je gebeurt. Komt er dus een onverwacht, soms onwelkome gast op je foto.
de pyramide van het Louvre.
Deze week was Josep Maria aan de beurt, expert economische zaken van El Periódico. Collega Pau maakte de foto en heeft hem op de website captura.org gezet, waar bekende Spanjaarden hun snapshots publiceren. ‘Vampieren op de redactie’, is zijn bijschrift.
Foto’s laten maken voor een nieuw paspoort. Zo ongelooflijk ingewikkeld zijn de regels voor het maken van een portretje, dat er in héél Barcelona maar één fotozaakje is die dat kan. Althans, de baas, Agustí, is voldoende door de mensen van het Consulaat geïnstrueerd om die foto’s direkt goed te maken zonder dat we keer op keer terugmoeten omdat ons portretje is afgewezen.
Edwin Winkels 