In een ziekenhuis in Madrid vecht Severiano Ballesteros voor zijn leven. Hij maakte niet alleen het golf populair in een land waar alleen aristrocraten en miljonairs het speelden, de Spanjaard opende de sport ook voor landen buiten de VS en de Britse eilanden. Een hersentumor was er de oorzaak van dat hij de laatste jaren de ballen niet zo precies meer sloeg.

(Edwin Winkels, AD, 2011)

Lang had hij last van zijn rug gehad. Versleten door de toch geforceerde draai van het lichaam bij wéér een vreselijk harde drive. Niemand sloeg in zijn tijd af zoals Severiano Ballesteros, Seve voor iedereen, dat in de jaren tachtig deed. Maar die rug. Hij was nog maar net in de veertig toen het hem niet meer zou lukken nog een toernooi te winnen. Nooit meer. ,,Ik kan niet meer tegen die jonge gasten op,” waren de woorden waarmee hij in 2006 zijn overstap naar het seniorencircuit in de Verenigde Staten bekendmaakte.

Maar ook dat was geen succes. Er was iets raars aan de hand met de Spaanse golfheld. Als hij naar rechts wilde slaan, ging de bal soms naar linkss. Zou hij, de man die in Spanje het golf bijna uitvond, er plots helemaal niets meer van kunnen? Hij stopte er maar helemaal mee, zei hij op 16 juli 2007, als gast aanwezig bij de British Open, het toernooi dat hij drie keer wist te winnen.

Maar er gebeurden meer vreemde dingen. In mei dit jaar reed hij over de hoofdweg door het dorpje Somo, op enkele kilometers van zijn huis in Pedreña, aan de Spaanse noordkust, in de baai aan de overkant bij Santander. Zijn Lamborghini Murciélago vloog ineens van de weg af, tegen drie geparkeerde auto’s aan. Total loss. ,,Even niet opgelet,” verontschuldigde Ballesteros zich.

Vijf maanden later voelde hij zich op het vliegveld Barajas van Madrid niet goed. Hij zakte in,verloor het bewustzijn. In het ziekenhuis La Paz deden ze er niet lang over de oorzaak van zijn probleem te vinden. Een kwaadaardige hersentumor van vijf centimer groot. Al zover ontwikkeld dat zijn gemiste drives en het auto-ongeluk misschien wel daardoor te verklaren waren.

,,In mijn hele carrière ben ik één van de besten geweest in het overwinnen van obstakels. Nu wil ik de beste zijn in de moeilijkste wedstrijd van mijn leven.” Dat communiqué, half oktober, is het enige wat hij heeft willen zeggen sinds hij in het ziekenhuis ligt, met inmiddels als drie zware operaties achter de rug.

Over obstakels gesproken. De toen pas 22-jarige Ballesteros baarde in 1979 opzien door zijn eerste British Open te winnen na tien keer in een bunker te zijn beland én met één historische slag: met zijn drive was hij op de parkeerplaats van de club in Royal Litham terechtgekomen. Eigenlijk was het de meest rechte weg richting de green, waar hij het balletje tussen de auto’s vandaan ook perfect liet neerkomen.

Een jaar later volgde zijn zege in de Masters van Augusta, die hij in 1984 nog eens zou winnen. Plus nog eens twee keer de British Open, in ’84 en ’88. Vijf grote toernooien en 82 andere overwinningen staan op het palmarés van de man die zich in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië altijd meer gewaardeerd heeft gevoeld dan in eigen land. Logisch ook. Daar, de zee over, wisten ze wat golf was. Toen Seve als negenjarig jochie bij volle maan op het strand van Pedreña met een tak van een hazelnootboom tegen golfballen ging slaan was dat in het Spanje van Franco een sport van aristocraten en miljonairs, onder wie Emilio Botin, de grote man van de Banco Santander en later schoonvader van Ballesteros.

,,Ik werd geboren in een huis dat bijna op hole 2 van de golfbaan van Pedreña staat,” liet hij in zijn biografie opschrijven. Zijn oom, een verdienstelijk golfer, en zijn twee oudere broers sleepten hem mee naar die baan, waar hij als caddie 40 peseta’s voor een rondje langs de 18 holes kreeg.

Toen Seve die historische zege op Augusta boekte, als jongste ooit – een titel die hem pas veel later door Tiger Woods zou worden afgepakt -, keek Spanje op televisie naar het voetbal en het stierenvechten. Nu heeft het land 315.000 licentiehouders, waaronder de twee ‘golfzonen’ van Ballesteros, Miguel Angel Jiménez en José María Olazabal, en de huidige Spaanse topper Sergio García. ,,In het golf hebben drie grote genieën bestaan,” zegt Nick Faldo in een documentaire die de BBC onlangs over Ballesteros maakte. ,,Jack Nicklaus, Seve Ballesteros en Tiger Woords.”

Het was de nu 51-jarige Spanjaard die ervoor zorgde dat de Ryder Cup geen onderonsje tussen Amerikanen en Britten meer was. In zijn nadagen werd hij nog eens aanvoerder van het gemêleerde Europese team, toen dat in 1997 in Valderrama, Spanje natuurlijk, een historische reeks overwinningen op het VS-team in gang zette. Het was voor het eerst dat de Ryder Cup níet in de Verenigde Staten, Groot-Britannië of Ierland werd gehouden.

In 1995 boekte Severiano Ballesteros zijn laatste overwinning, op de Open in Madrid. Eigenlijk ging het sinds die tijd al niet goed meer met de golflegende, en niet alleen door die eeuwige, slopende rugpijn. In 1988 was hij getrouwd met Carmen Botín, één van de vijf erfgenamen van de puissant rijke bankiersfamilie. Mensen van stand. Seve was haar golfleraar op de baan van Pedreña. Hij was een volksjongen, zoon van een boerenechtpaar, dat zich nooit gemakkelijk voelde met de machtige Botins als schoonfamilie.

Ook Seve niet, uiteindelijk. ,,Carmen,” zo zei hij later over zijn ex-vrouw, van wie hij in 2004 scheidde, ,,is een uitstekende moeder. Maar haar kijk op het leven heeft haar fouten doen begaan. De grootste was om mij te isoleren van mijn omgeving, van mijn broers, van mijn vrienden.” Hij wilde weer vrij zijn, niet leven onder de strenge regels van een traditionele familie. Hij ging uit, werd in Santander gezien in de modernste barretjes, speelde vaak in het casino.

Dat laatste was ook, zeiden vrienden, omdat hij niet goed meer wist wat hij met het leven aanmoest. Hij was inmiddels oud-golfer, eigenaar van het bedrijf Amen Corner dat golfbanen ontwerpt en toernooien organiseert maar de laatste maanden nauwelijks nog actief was. Hij werd verliefd op Fátima Galarza, de 29-jarige dochter van de restauranthouder van de golfbaan van Pedreña. Op 15 maart 2007 negeerde zij in haar auto een stopbord en werd ze dichtbij haar woonplaats Somo door een andere auto in de flank geraakt. Ze overleed ter plekke.

Enkele weken later kwam Seve Ballesteros met een communiqué om de geruchten te weerspreken dat hij een overdosis medicijnen zou hebben geslikt. Hij was in het ziekenhuis opgenomen met hartritmestoornissen, legde de oud-golfer uit. Kort daarna pakte hij het leven weer op als spreker voor ondernemers en andere geïnteresseerden. Hij kwam met positieve boodschappen, kwam met een boek waarin ‘de sleutels uit het golf’ ook voor het leven konden dienen, maar zijn publiek vond het pas echt mooi als hij anecdotes uit zijn lange, mooie, glorieuze golfcarrière vertelde. Toen hij die beëindigde, had hij er één belangrijke reden voor: ,,Het leven duurt langer dan het succes.”