Tagarchief: el prat

Meer vliegtuigen dan ooit

Barcelona heeft zich opmerkelijk snel hersteld van de enorme dip die het vliegveld in drie jaar tijd vijf miljoen jaarlijkse passagiers deed verliezen. Na het recordjaar 2007, dat met ruim 32 miljoen passagiers de bazen -het staatsbedrijf Aena- verplichtte heel snel de nieuwe terminal (T-1) te laten bouwen omdat de (nu) T-2 wel écht heel krap was geworden, vooral in de zomermaanden, stortte de internationale vliegwereld door de crisis flink in. En al zit Spanje zelf in dit 2011 nog dieper in de economisch stront dan de voorgaande jaren, vliegveld El Prat beleeft een nieuw recordjaar. In juli deden 3,6 miljoen passagiers het vliegveld aan, meer dan er ooit in één maand waren. Het vorige record stond met 3,4 miljoen op de naam van juli ’07.

Mooie smoes, deze cijfers, om het over één van de leukste plekjes buiten Barcelona te hebben, óók voor mensen die absoluut geen verdwaasde vliegtuig-spotters zijn. Na de uitbreiding van de start- en landingsbanen en het verdwijnen van camping Cala Gogo en de sjieke golfclub is de omgeving aan de noordoostkant van het vliegveld omgetoverd tot een mooi natuurgebied met fietspaden, kinderspeelplaatsen, een schoon strand (het water is er minder schoon, bij de monding van de Llobregat), een opvangplaats voor zeedieren, mooie moerasgebieden (Can Ricarda) en deze serie ligbanken van cement die precies onder de meest gebruikte aanvliegroute van El Prat zijn opgesteld. Met hels kabaal komen er voortdurend dalende vliegtuigen precies over je heen, op nog geen 50 meter hoogte. Fietsers, strandgangers en dagjesmensen nemen er graag even een pauze. In de drukke uren heb je er elke minuut een vliegtuig dat landt. En anders dan bij veel ‘spotplaatsen’ zoals bij Schiphol, waar je altijd van die mannetjes bij hun auto’s ergens in het weiland ziet staan, heb je hier niet eens een verrekijker nodig om te zien wat voor een vliegtuig het is.

Om 9.53 landde de eerste vlucht vanaf Schiphol…

Even voor tien uur arriveerde zojuist het eerste vliegtuig van Schiphol in Barcelona. (Voor mensen die willen weten hoe laat hun vluchten op de Spaanse vliegvelden aankomen of vertrekken, kijk op www.aena.es). Een vlucht van Transavia, die om 8.20 uur werd verwacht. Maar om anderhalf uur vertraging zeurt niemand meer. Het is nu vooral de kwestie het eerst mogelijke vliegtuig te pakken. Een half uur later kwam ook de eerste KLM binnen. Ik ging gisteren even buurten op het Estació del Nord, op zoek naar Nederlanders die hier vastzaten. Vond al snel een stel uit de buurt van Rotterdam. Koos en Lenie hadden op dat tijdstip nog geen idee van wanneer er weer gevlogen zou gaan worden. Eén van de vele duizenden verhalen, en niet eens zo’n dramatische, natuurlijk… Hierbij het verhaaltje vanochtend uit het AD.

Een onbekend aantal Nederlanders zit overal in de wereld vast, in afwachting om zo snel mogelijk te kunnen terugkeren. Bij gebrek of afwezigheid aan vliegtuigen zoeken zij andere middelen, zoals een bus in Barcelona.

 EDWIN WINKELS / BARCELONA

 Op de heenweg, vorige week donderdag, van Rotterdam naar Barcelona vlogen zij nog net voor de IJslandse aswolk uit. Maar Lenie en Koos van Herk uit Bleiswijk vonden het al vreemd wat zij op de monitoren van Zestienhoven zagen. “Achter alle vluchten naar Engeland stond cancelled.”

            Ze gingen voor een typisch ‘lang weekeinde Barcelona’, van donderdag tot maandag. Dat wordt wat langer, dus. Hoe lang? ,,Geen idee. Transavia houdt ons via e-mails op de hoogte. We hebben voorlopig één extra nacht in het hotel geboekt, want vandaag komen we zeker niet weg,” zegt Koos als hij een telefoontje, het zoveelste, uit Nederland binnenkrijgt. Na een kort gesprekje, tegen drie uur ‘s middags: ,,Het gerucht gaat dat er morgen (dinsdag, red.) weer gevlogen gaat worden.”

            Toch nemen ze maar het zekere voor het onzekere. Ook al komt het vliegverkeer weer op gang, de vraag is wanneer ze twee plaatsen zouden kunnen bemachtigen op een toestel. Dus zijn ze naar de twee grote busstations van Barcelona getogen. Bij het ene, naast het ook al overvolle centraal treinstation, stond zo’n oneindige rij hopeloze reizigers dat ze maar naar het iets kleinere Estació del Nord gingen.

            Bij het loket van Eurolines, de grootste vervoerder, wordt hen verteld dat de bussen naar Nederland en België tot na het weekeinde volzitten. Voor donderdagavond zijn er nog twee plaatsen op een rit naar Parijs. ,,Dat doen we maar, dan zijn we een ieder geval een stuk dichterbij huis. Vanaf Parijs zien we wel verder,” zegt Lenie. Ze moeten de beslissingen in enkele seconden nemen; dit besluit kost hen 174 euro. ,,Maar zo hebben we in ieder geval íets.” Anderen hebben een taxi genomen, een ritje van zo’n 2.000 euro.

            Op zondag, toen ze de asbui al zagen hangen, waren ze naar het vliegveld gegaan. Voor niets, natuurlijk. Op het treinstation waren ook al geen kaartjes te bemachtigen, mede door een staking in Frankrijk.En een bus vinden was ook niet eenvoudig. In en rond Barcelona is geen enkele touringcar meer te krijgen. Onder anderen de vliegmaatschappijen hebben talloze bussen gecharterd om hun passagiers alsnog op de Europese bestemming te krijgen.

            Ook Hans van Dorst, uit Raamsdonk, loopt rond op het busstation. Met een groep van vier had hij zondag al naar Schiphol moeten vliegen. ,,Ons probleem is dat we niet direct bij de KLM maar via een reisbureau hebben geboekt en nu kost het nog meer moeite iets te weten te komen. We proberen de tickets om te boeken, maar worden van het kastje naar de muur gestuurd.”

            De zon schijnt in Barcelona, deze maandag, maar ervan genieten doen de gestrande reizigers nauwelijks. ,,We hebben twee dagen lang alleen maar in de rij gestaan,” aldus Lenie van Herk. De lach is het echtpaar echter niet verloren. Koos: ,,Dit busticket hebben we in ieder geval, dat is een opluchting.”

Naar Azië zonder over te stappen

Zo wordt het natuurlijk nooit wat met het vliegveld El Prat van Barcelona en zal het vaker zo leeg blijven, óók de splinternieuwe terminal T-1 zoals ik die laatst voor een reis naar Dubai aantrof. Ik vertrok van de bovenverdieping, daar waar een paspoortcontrole is voor passagiers naar landen buiten het ‘Schengen-Europa’ waar die middag/avond slechts zeven ‘verre’ vluchten stonden geprogrammeerd: Istanboel, Casablanca, Algiers, Mexico, Kopenhagen en twee naar Londen. Ik maakte een foto (boven) van de benedenverdieping, waar de regionale vluchten vertrekken; net zo leeg. Dit jaar verliest BCN 5 miljoen passagiers…

Ondernemers, politici, ingenieurs, iedereen in Barcelona wil eigenlijk een zelfstandig vliegveld, één dat niet in handen is van het staatsbedrijf AENA, dat alle vliegvelden in Spanje beheert. Want AENA beschermt de positie van Madrid, waar vooral veel intercontinentale vluchten naar Zuid-Amerika vertrekken. En dat is precies het obstakel van El Prat om groter te groeien: het krijgt bijna geen intercontinentale vluchten.

Op dat verzoek van meer zelfstandigheid heeft het ministerie vandaag geantwoord met een halfslachtige oplossing: de regionale en lokale autoriteiten mogen El Prat mede gaan beheren, maar AENA moet aan alles zijn goedkeuring geven. De directeur van het vliegveld van Barcelona cijferde vandaag uit dat BCN elk jaar een half miljoen passagiers niet rechtstreeks naar hun bestemming in de Verenigde Staten, Azië en Zuid-Amerika kan vliegen; alles moet via Madrid, Parijs, Amsterdam, Londen.  Barcelona hoopte vooral het Spaanse of Mediterraanse vertrekpunt naar het Midden-Oosten en Azië te kunnen worden, maar dat zit er voorlopig niet in. Of een klein beetje: vanaf maart kun je er naar Qatar vliegen.

Hello! Goodbye!

prat t2 (c) joan cortadellas

Dienstmededeling, de laatste over dit onderwerp: sinds gisteren, 25 oktober, is ook de KLM verhuisd naar de nieuwe terminal T1 van El Prat, samen met zijn partners van SkyTeam: Air France, Alitalia, Air Europa en nog wat andere maatschappijen. Daar, in die T1, begin het nu gezellig druk te worden. Je zou iedereen nu bijna aanraden vooral met Transavia tussen Nederland en Barcelona te vliegen, ofwel AMS-BCN, want die maatschappij blijft als één van de weinigen, samen met EasyJet een hele serie vrijwel onbekende prijsvechters, vanaf de oude T2 vliegen. Als je de grote leegte, op de foto boven in de aankomsthal, en de vele gesloten winkels en barretjes voor lief neemt, is het prima vliegen. (TV-tip: ik zou hier géén Hello! Goodbye! opnemen…)

prat t2a (c) edwin winkelsDe rijen, waar dan ook, zijn voorgoed verleden tijd. Het enige wachten is misschien bij de incheckbalie, als je dat al niet via internet hebt gedaan. Verder: geen rij bij de veiligheidscontrole, geen rij bij de kassa voor een koffie of een krantje, geen rij bij de WC (voor de vrouwen) en altijd meer dan genoeg plaats om te zitten (niet op die WC, maar bij de gates). Bovendien kun je nu de auto bijna voor de deur kwijt. Het enige risico is dat de veiligheidsbeambten zich zo stierlijk vervelen, dat ze iedereen extra gaan fouilleren. In 2010 gaan ze de T2 een beetje verbouwen. Voorlopig ontvangt die oude terminal vanaf nu jaarlijks iets meer dan 4 miljoen passagiers, terwijl de capaciteit 25 miljoen is…

UPDATE: Op verzoek van lezer Maurice bijgaand filmpje van La Vanguardia (aan de rechterkant van het scherm): vrouwen met een rok aan zouden zich in de nieuwe T1 onbehaaglijk voelen vanwege de bijna perfect spiegelende vloer van de terminal.

Desolate leegte op het vliegveld

elprat3

Dit is een stukje over een waardeloze planning.

De laatste jaren klaagden we steeds vaker dat het vliegveld van Barcelona veel te klein was geworden. Ondanks de uitbreiding voor de Olympische Spelen in 1992, het jaar waarin er voor het eerst meer dan 10 miljoen reizigers in de terminal van El Prat kwamen, was de groei zó explosief, naar 32 miljoen in 2007 (dus 22 miljoen erbij in slechts 15 jaar), dat de terminal tussendoor steeds verder moest worden uitgebreid. Maar net nu na al die verbouwingen het oude vliegveld het (inmiddels dalende) aantal passagiers weer aankon, ging de nieuwe terminal T1 deze zomer open.

el prat2Nu deze week twee van de grootste gebruikers van het vliegveld, Vueling en Iberia, in navolging van Spanair naar die nieuwe T1 zijn verkast en daar inmiddels 70% van het dagelijkse vliegverkeer wordt afgehandeld, blijkt de oude T2 ineens vrijwel overbodig geworden. Desolaat was de aanblik vanmiddag, vooral in het oudere deel van Iberia en Clickair (foto boven) waar een rij van 40 incheck-balies niet meer wordt gebruikt. En het nieuwere deel van de oude T2, waar nu de KLM huist, heeft wel een meer glanzende vloer en feller licht, maar vrolijk word je ook daar niet. De weinige activiteit die er nog is zal ook goeddeels verdwijnen, want in oktober gaan KLM, AirFrance en hun partners van SkyTeam naar de nieuwe T1.

In de steeds eenzamere T1 zullen dan slechts enkele prijsvechters overblijven, zoals EasyJet en Transavia. (Ryanair, dat nu op Girona en Reus vliegt, beide 100 km van Barcelona, wil al jarenlang naar El Prat komen, maar vindt de tarieven er te duur; zal me niet verbazen als die binnenkort worden verlaagd.) elprat2En al hebben de passagiers van de T2 het grote voordeel geen grote rijen voor de bagage-en andere controles aan te treffen, ze zullen ook schrikken van alle gesloten winkels en barretjes die ze er aantreffen. Binnenkort lopen de meeste huurcontracten af en veel ondernemers zullen concluderen, net als die van deze Caffè di Fiore in de vertrekhal, dat de T2 niet meer lonend is. Niet voor niets hebben de meeste van hen al één of meer zaken in de T1 geopend.

Nog even, en het niet eens zo oude vliegveld van Barcelona zal op dat van het Berlijnse Tempelhof gaan lijken, maar zonder diens historie en opvallende architectuur. Foute planning? Een levensduur van 15 jaar is wel erg kort voor een terminal. De berekeningen, van enkele jaren terug, waren dat de nieuwe T1 30 miljoen passagiers zou ontvangen en de oude T2 25 miljoen zou behouden. Als het zo doorgaat zullen dat er komend jaar 25 respectievelijk 5 miljoen zijn…

Ook Iberia en Vueling naar de nieuwe terminal

Kort bericht voor de vliegers: in juni werd de nieuwe terminal T-1 van het vliegveld van Barcelona geopend, met Spanair en de maatschappijen van de StarAlliance (o.a.Lufthansa, Singapore Airlines, United) als eerste gebruikers. Ook daarbij: Brussels Airlines. Vanaf vandaag hebben ook Iberia en Vueling bezit genomen van de T-1, de eerste vooral met de luchtbrug naar Madrid, want vanuit Barcelona heeft Iberia verder bijna geen vluchten meer. Die zijn twee jaar terug ‘overgedaan’ aan de low-cost partner Clickair, die op zijn beurt weer met Vueling is gefuseerd. Samen met Iberia zijn ook de partners van OneWorld (British Airways vooral) naar de T1 gegaan. Van en naar Amsterdam vliegen met Transavia en KLM gebeurt dus nog altijd vanaf de oude T-2, met Vueling is dat vanaf de T-1. En Brussel is nu altijd vanaf e T-1 met Brussels Airlines en Vueling.

De laatste vlucht

p1010379

Gisteravond mijn vriendin, Marianne, van het vliegveld gehaald. Dat is het nadeel van de laatste vlucht van de dag: het toestel vliegt al 18 uur lang heel Europa door, loopt onderweg vertragingen op en als één van de laatste gebruikers ervan moet  je erop rekenen dat je nóg een uur later dan de aangekondigde 23.55 landt. Maar daar gaat deze post eigenlijk niet over. Het was opvallend stil op en rond het vliegveld El Prat van Barcelona. Kwam ook door het tijdstip, maar het is dit jaar ineens niet meer zoals het geweest is.

De cijfers zijn duizelingwekkend, letterlijk, zo hard kelderen ze naar beneden. En dat heeft niet, zoals op Schiphol, met de vliegtaxes te maken, want op de Spaanse vliegvelden (allemaal in handen van overheidsbedrijf Aena) betalen de maatschappijen (en dus de passagiers) nog geen 7 euro (6,71) aan extra belastingen. De mensen reizen gewoon minder en dat zal in de zomer alleen maar erger worden; de toerisme-industrie in Spanje vreest het ergste nu vooral de Britten door de voor hun dure euro massaal thuis gaan blijven.

Na decennia van alleen maar groei registreert het vliegveld van Barcelona op dit moment, in de eerste twee maanden van 2009, een terugval van 21%. Ook andere grote steden/vliegvelden merken de crisis: Madrid-Barajas -17%, Valencia -31%, Málaga -20%. Ook de Canarische eilanden, normaal toch populair in de winter, verliezen tussen de 9% (Gran Canaria) en 17% (Tenerife) van hun passagiers.

p1010152Ik merkte het ook op de twee vluchten terug uit Nepal: de grote Airbussen van Qatar Airways zaten half leeg. Heerlijk voor de passagiers natuurlijk; en de service was er niet minder om, met o.a. al die individuele schermpjes waarop je tientallen recente én klassieke films kunt kijken, videospelletjes kunt spelen en de progressie van de vlucht kunt volgen. Vanzelfsprekend is er voor de moslims onder ons een extra detail (zie hiernaast), al heb ik op geen enkele van de vluchten één van hen knielend in het gangpad of tussen de toiletten zien zitten.

De trein wint van het vliegtuig

ave1

Net een jaar rijdt de AVE, de Spaanse hogesnelheidstrein, met een maximum van 300 km/h tussen Madrid en Barcelona heen en weer. De eerste dag deden we bij El Periódico wat elke krant en elk radio- en TV-station toen deed: persoonlijk meten wat nou het snelste vervoersmiddel was tussen de twee metropolen, nu het monopolie van de puente aéreo, de drukke luchtbrug, over land werd gebroken. De reis moest, vanzelfsprekend, van centrum naar centrum gaan. We – ik en collega Xavi – startten op de Plaça de Catalunya in Barcelona en spraken af op de Plaza Mayor in Madrid. Na een totale reistijd van van 3 uur en 23 minuten (waarvan 2.40 in de trein zelf) kon ik zeven minuten eerder dan Xavi (55 minuten in de lucht) op een terrasje plaatsnemen. ave2Op de terugreis deden we het omgekeerd en kwam ik, met het vliegtuig, ietsje eerder aan. Maar wie of welk transportmiddel het nou won met nipt verschil, daar ging het eigenlijk niet om. De vraag was meer: welk van de twee, AVE of luchtbrug, zouden de reizigers gaan kiezen?

Een jaar later zijn de verwachtingen waargemaakt: een groot deel van de vliegtuigpassagiers is overgestapt op de trein. Was tot februari 2008 het aandeel van de toen vrij trage treinen (minstens 6 uur per traject) slechts 11% tegen de 89% van het vliegtuig (auto en bus werden niet meegeteld), in januari dit jaar was dat bijna een gelijkspel: 48% tegen 52%. De redenen van veel mensen om voor de trein te kiezen mogen duidelijk zijn: meer comfort, geen hinderlijke controles – schoenen uit, riemen af -, vrijwel zeker op tijd komen (de punctualiteit van de AVE is 99,18%) en reizen van centrum (station Barcelona-Sants) naar centrum (Madrid-Atocha), in plaats van El Prat naar Barajas, beide zo’n 12 kilometer buiten de stad. En omdat de meeste passagiers zakenmensen zijn, kunnen ze ook nog die tweeëneenhalf uur in de trein benutten om te werken.

De vliegroute Madrid-Barcelona (Iberia, Spanair, Air Europa, Vueling en Clickair) verloor daardoor in één jaar tijd 24% van zijn passagiers, waardoor beide vliegvelden voor het eerst in de geschiedenis een daling van het totale aantal reizigers laten zien. Niettemin bleef de route in 2008 verreweg de drukste in Europa, zo liet Eurocontrol gisteren weten:

1. Madrid-Barcelona        39.388 vluchten

2. Milaan Linate- Rome  25.316

3. Toulouse-Paris Orly    19.482

4. Jersey-Guernsey          18.764

5. Barcelona-Mallorca    17.840

Minder vluchten Amsterdam-Barcelona

vueling1

Slecht nieuws voor de reizigers onder ons. Al waren de vluchten tussen Amsterdam en Barcelona de laatste jaren al wat duurder geworden – vooral door die hoge Schiphol-taxen – nog altijd werden de vier maatschappijen die de route aanboden gedwongen scherp te prijzen. Zelfs de KLM deed en doet mee in de race met de low cost-carriers Transavia, Vueling en Clickair. De laatste was een goedkope afscheiding van Iberia, dat zich vrijwel volledig vanuit Barcelona heeft teruggetrokken en vanaf het vliegveld van El Prat nog slechts naar Londen vliegt.

Maar met Vueling ging het niet echt goed en twee weken terug kwam het al eerder verwachte akkoord over een fusie met Clickair. Sinds deze week bieden beide maatschappijen hun vluchten op elkaars web aan. Hadden ze een tijd terug met zijn tweeën nog vijf of zes vluchten per dag op deze populaire route, nu houden ze het op drie. En ze hoeven elkaar niet meer te beconcurreren, zo is aan de prijzen te zien: ze bieden gewoon exact hetzelfde tarief aan.