Tagarchief: sants

Alsof je op de markt eet…

Dat kan natuurlijk ook, op de markt zelf eten, bij historische tenten als Pinoxo en Kiosko Universal (van de Dalton-broers, zo worden zij genoemd) in de Boquería, of het aardige multiculti-fusionrestaurant in de markt van Santa Catarina, maar dít is toch iets anders. Je zit niet óp of ín de markt, maar in een restaurant dat La Paradeta heeft, en dat betekent weer marktkraam. Een viskraam, wel te verstaan; vleeseters of vishaters hebben hier absoluut niets te zoeken, waardoor de helft van de Nederlandse toeristen alweer afvalt… (Echt waar, nog nooit zoveel mensen als de Nederlanders horen zeggen, als ze om een restauranttip vroegen, dat er ‘toch ook wel iets van vlees’ op de kaart moest staan, of dat het ‘alsjeblieft niet alleen maar vis is wat ze hebben, want sommigen van ons lusten dat niet.)

De eerste Paradeta moet alweer bijna tien jaar geleden zijn geopend in de Born. Het concept is doodeenvoudig: bij binnenkomst (na eerst geduldig in de rij te hebben gestaan, deze tenten zijn populair) kies je uit welke heerlijkheden ze voor je moeten bereiden. Héél, heel erg veel keus is er niet, maar je kunt per gerecht ook voor verschillende bereidingswijzen kiezen: de schelpdieren als onovertroffen tallarines en almejas a la plancha (van de grill) of a la marinera (in een beetje witte wijn), de garnalen, camarlans en navajas (scheermessen) natuurlijk van die bakplaat in wat olie met knoflook en peterselie en de drie soorten inktvissen en de rape (zeeduivel) ook van de grillplaat of a la andaluza , een beetje in de meel gewenteld en dan gefrituurd. Je gaat vast aan tafel zitten en de koks roepen je bij een loket zodra ze de gerechten voor je bereid hebben. Je betaalt wat je bestelt, dus puur op gewicht. Het verraderlijke is dat heel veel mensen eigenlijk te veel eten bestellen, want eigenlijk willen ze van alles wat. Een fles albariño erbij en je zou bijna de enorme teringherrie vergeten die de grote groepen aan andere tafels maken. Ga er dus niet heen voor een romantisch diner, maar het liefst in een groep die net zoveel kabaal maakt als die aan de tafel naast je.

Je hebt ook een Paradeta in Sitges, maar wij gingen gisteravond naar die van de Carrer Riesgo, in Sants, op nog geen 5 minuten lopen van het station. In de knusse smalle straatjes kun je bovendien precies aan de overkant een afzakkertje nemen in een huiskamerachtige wijn- en cocktail bar en in het gedempte licht kun je je dan afvragen wát de Tequila is en wíe de Sunrise.

Een gevangenis als overbuur

modelo

Als de drie zakkenrollers van de post hieronder in voorarrest blijven in afwachting van de rechtszaak, moeten zij vrijwel zeker naar de Modelo-gevangenis. De plaats is uniek, in de eerste plaats omdat zij een beetje aan de Middeleeuwen doet denken. Gebouwd in 1904 verkeert de Modelo in bijna dezelfde staat als toen, een eeuw geleden, en zitten er met 1.800 man (geen vrouwen) drie keer zoveel gevangenen in als hygiënisch zou zijn.

Maar de gevangenis is vooral zo uniek omdat hij, op 100 meter van het centraals station van Sants, gewoon onderdeel vormt van de Eixample en slechts door gewone straten van de omwonenden wordt gescheiden. Omdat de meeste flats veel later zijn gebouwd dan de gevangenis, zijn die woningen allemaal veel hoger en hebben de mensen die op de derde verdieping of hoger wonen vrije inkijk op de binnenplaats van de Modelo en kunnen zij ook bij heel wat cellen naar binnen kijken. Zo is ooit een beroemde steenrijke ondernemer die vastzat, Javier de la Rosa, vanuit zo’n woning in zijn cel gefotografeerd.

modelo2

Logisch dat de meeste omwonenden liever iets anders aan de overkant zien, want een gevangenis als overbuur komt de waarde van de flat niet ten goede. Natuurlijk hebben zij allen hun flat gekocht terwijl ze wisten dat de Modelo vast onderdeel van het uitzicht was, maar de overheden beloven al tientallen jaren lang dat hij defintief uit het straatbeeld zal verdwijnen. Nu is de datum van 2013 geprikt om de Modelo leeg te halen en de gevangenen naar een nieuw complex buiten de stad over te brengen. Een deel van de gevangenis blijft, als monument, wel bestaan. Maar in plaats van muren en prikkeldraad komt er dan een parkje. (Het Olympisch dorp heet óók nog zijn eigen gevangenis, Wad-Ras, alleen voor vrouwen.)

Overigens zitten in de Modelo slechts mannen in vóórrarrest, dat in Spanje altijd de maximale duur van 2 jaar in beslag neemt voordat er eens een rechtszaak plaatsvindt. Soms kan het zelfs tot 4 jaar worden verlengd…

85 tassen, 17 iPods, 2 camera’s…

zakkenroller

Hun werkterrein waren de perrons en de roltrappen van het treinstation van Sants en van de metrostations Sants-Estació, Passeig de Gràcia en Barceloneta. Geen toevallige keuzes. Het zijn de plaatsen waar elke dag duizenden toeristen staan te dringen, waarvan een groot deel nog altijd even achteloos, ontspannen en naïef als altijd, hoe vaak ze vooraf ook gewaarschuwd zijn dat Barcelona het grootste zakkenrollersparadijs op aarde is. Ik heb bijna nog nóóit een Nederlander gesproken die niét is beroofd; laatst weer twee vrienden die een koffer zagen verdwijnen toen zij op het vliegveld op hun huurauto stonden te wachten – ook al een favorite pleisterplaats van de boeven.

Eén van de meest actieve bende’s is nu opgepakt, die op die bovengenoemde stations het monopolie had. Althans, wat is opgepakt? Drie zitten er nog in de cel, de zes anderen zijn alweer vrij en hebben vandaag waarschijnlijk alweer toegeslagen. Want die negen arrestanten samen waren in totaal al 142 keer gearresteerd. Wat de Mossos, de Catalaanse politie, nu probeert te bewijzen is dat zij een georganiseerde bende vormden, waardoor er tegen hen hogere straffen kunnen worden geëist. Probleem is dat heel weinig beroofde toeristen nog aangifte doen als zij iets zijn kwijtgeraakt.

Daardoor zal het voor de politie ook niet eenvoudig zijn de in één van de huizen van de bende aangetroffen voorwerpen bij de rechtmatige eigenaar terug te bezorgen. In totaal lagen er 340 buitgemaakte hebbedingetjes, waaronder 85 tassen, koffers en rugzakken, 99 batterijladers, 1 laptop, 2 digitale camera’s, 15 USB-sticks, 28 (zonne)brillen, 17 iPods en 7 mobiele telefoons. U kunt zich nog altijd melden als u in de laatste maanden op één van die stations bent beroofd…

De trein wint van het vliegtuig

ave1

Net een jaar rijdt de AVE, de Spaanse hogesnelheidstrein, met een maximum van 300 km/h tussen Madrid en Barcelona heen en weer. De eerste dag deden we bij El Periódico wat elke krant en elk radio- en TV-station toen deed: persoonlijk meten wat nou het snelste vervoersmiddel was tussen de twee metropolen, nu het monopolie van de puente aéreo, de drukke luchtbrug, over land werd gebroken. De reis moest, vanzelfsprekend, van centrum naar centrum gaan. We – ik en collega Xavi – startten op de Plaça de Catalunya in Barcelona en spraken af op de Plaza Mayor in Madrid. Na een totale reistijd van van 3 uur en 23 minuten (waarvan 2.40 in de trein zelf) kon ik zeven minuten eerder dan Xavi (55 minuten in de lucht) op een terrasje plaatsnemen. ave2Op de terugreis deden we het omgekeerd en kwam ik, met het vliegtuig, ietsje eerder aan. Maar wie of welk transportmiddel het nou won met nipt verschil, daar ging het eigenlijk niet om. De vraag was meer: welk van de twee, AVE of luchtbrug, zouden de reizigers gaan kiezen?

Een jaar later zijn de verwachtingen waargemaakt: een groot deel van de vliegtuigpassagiers is overgestapt op de trein. Was tot februari 2008 het aandeel van de toen vrij trage treinen (minstens 6 uur per traject) slechts 11% tegen de 89% van het vliegtuig (auto en bus werden niet meegeteld), in januari dit jaar was dat bijna een gelijkspel: 48% tegen 52%. De redenen van veel mensen om voor de trein te kiezen mogen duidelijk zijn: meer comfort, geen hinderlijke controles – schoenen uit, riemen af -, vrijwel zeker op tijd komen (de punctualiteit van de AVE is 99,18%) en reizen van centrum (station Barcelona-Sants) naar centrum (Madrid-Atocha), in plaats van El Prat naar Barajas, beide zo’n 12 kilometer buiten de stad. En omdat de meeste passagiers zakenmensen zijn, kunnen ze ook nog die tweeëneenhalf uur in de trein benutten om te werken.

De vliegroute Madrid-Barcelona (Iberia, Spanair, Air Europa, Vueling en Clickair) verloor daardoor in één jaar tijd 24% van zijn passagiers, waardoor beide vliegvelden voor het eerst in de geschiedenis een daling van het totale aantal reizigers laten zien. Niettemin bleef de route in 2008 verreweg de drukste in Europa, zo liet Eurocontrol gisteren weten:

1. Madrid-Barcelona        39.388 vluchten

2. Milaan Linate- Rome  25.316

3. Toulouse-Paris Orly    19.482

4. Jersey-Guernsey          18.764

5. Barcelona-Mallorca    17.840

De trein van middernacht

sants

De laatste trein van Barcelona naar Sitges vertrekt om 00.15 uur vanaf het centrale station Sants. Ik neem hem af en toe, als laatste reddingsboei, wanneer het onverwacht laat is geworden in Barcelona. Een rustige, vrijwel nooit onaangename rit, zeker niet op de donderdagavond. Er is geen conducteur aan boord – die bestaan in Spanje in de treinen rond de grote steden niet meer, slechts heel sporadisch is er een kaartjescontrole op de stations -, maar er is ook nooit rotzooi, letterlijk noch figuurlijk. Doet me altijd denken aan een late avondrit van Den Haag HS naar Rotterdam CS; hoef ik verder niet over uit te weiden, de klaagzangen van passagiers, conducteurs en spoorpolitie van de NS zijn voldoende.

Feit is dat er in Spanje, over het algemeen, veel minder agressie heerst dan in Nederland. Minder opgefokt. Slechts in de laatste trein van vrijdag of zaterdag is het rumoerig, gaat de blowende jeugd naar de disco ergens aan de Costa Dorada om pas de volgende ochtend terug te keren. Dan ook zijn er twee mannen/vrouwen van een bewakingsdienst, plus herdershond, aan boord. Om het stel een beetje in toom te houden, en dat lukt meestal wel.

Niet dat alle treinreisjes perfect zijn, er is regelmatig vertraging, maar onveilig in de trein heb ik me als bijna dagelijkse reiziger nog nooit gevoeld. Het ziet er ook al anders uit, wachten na middernacht op het helder verlichte perron van Sants, met onder anderen drie meisjes die op weg gaan naar het carnaval in Sitges, dan op een tochtig, duister perron van Rotterdam-Alexander.

Een 10-rittenkaart Sitges-Barcelona kost 21 euro, 2,10 per rit van 45 kilometer, maar ’s avonds laat staan alle poortjes wijd open en betaalt geen hond. Misschien dat daarom niemand onaardig doet.