Tagarchief: fotografie

Barcelona met ‘scheve’ ogen

Dit duel kon ik alleen maar verliezen. De afspraak was op een minuscuul vluchtheuveltje op de drukke kruising waar Diagonal en Aragó elkaar tegenkomen. Hij met zijn indrukwekkende grote Canon (weet het model niet meer) en ik met mijn PowerShot S95, wat overigens een fantastisch cameraatje is. Maar het bijzondere bij fotograaf Rob Becker is dat hij er een tussenlens op schroeft die een opvallende ‘truc’ met de foto uithaalt: de lens stelt scherp over een lange strook die bijvoorbeeld diagonaal over de foto loopt, maar het maakt niet uit op hoeveel afstand het onderwerp zich van die lens bevindt; ik bedoel, zowel een blaadje op een halve meter als een uil op 50 meter is even scherp, zoals op dit voorbeeld te zien is (die uil, daar ga ik  binnenkort eens over schrijven, trouwens); en de rest van de foto is juist onscherp. Is geen photoshop-truc, maar gebeurt dus direct op camera.

Op deze manier heeft Rob onder anderen bekende en minder bekende plekken en mensen in en rond Barcelona gefotografeerd. En dáár maakt hij weer een origineel fotoboek van dat volgend jaar zal uitkomen en waarvan we natuurlijk een exemplaar willen hebben. En ikzelf, dolblij met een foto die ik graag eens van mezelf wilde hebben: op mijn oude Alpinestars de auto’s op drukke straten als Diagonal en Aragó een uitdagen en weerstaan…

Van Chocolateria Mallorquina naar Café de l’Ópera

Kon het niet nalaten, na het bekijken van de expositie van Ballell (zie vorige post hieronder). Een ochtend naar de Rambla geweest, op zoek naar dezelfde plaatsen, en hoe die in 103 jaar zijn veranderd. Of eigenlijk niet.

Veel gevels zijn hetzelfde gebleven, de meeste gebouwen van de Rambla stonden er al aan het einde van de 19e eeuw. Hij is natuurlijk een stuk drukker geworden, rommeliger vooral. Deze plaats boven was het moeilijkst te vinden, maar een kort bezoekje aan het historische Café de l’Ópera bracht direct al uitkomst. “Dat, links op de foto, dat is dit café,” zei een ober direkt. Een eeuw geleden heette de bar namelijk Chocolateria Mallorquina. De bar opende trouwens al rond 1750, toen als een klein pension met barretje, goed bezocht omdat de Rambla het vertrekpunt was van talloze paard- en wagens met levensmiddelen en andere handel richting het binnenland, tot Zaragoza en Madrid aan toe. Toen een eeuw later de trein begon te rijden en precies aan de overkant het Liceu-theater opende, werd de bar de genoemde Chocolateria, en kort daarna een luxe restaurant, La Mallorquina. In 1928 kochten de voorouders van de huidige eigenaars het, verbouwden het in de modernistische stijl en gaven het de huidige naam mee, bekend bij de meeste toeristen. Om 12 uur gistermorgen was het er trouwens erg stil binnen.

Moeilijk trouwens, onmogelijk bijna, om precies dezelfde invalshoek als de fotograaf van toen te vinden. De lenzen zijn anders, het beeld komt anders de camera in. Maar de herkenbaarheid blijft, van de lantaarnpaal, exact dezelfde nog, tot het gebouw op de achtergrond.

Andere dingen zijn wel volledig verdwenen, zoals de barretjes die er toen nog op het middendeel van de Rambla stonden, zoals hier helemaal aan het einde (of het begin), bij het beeld van Columbus.

Geiten op de Ramblas

Nee, die op de foto, dat zijn natuurlijk geen geiten (díe foto staat hieronder ergens, maar is niet zo scherp om deze post te openen). De man met honden op de Rambla dels Caputxins (één van de vijf delen waaruit de Ramblas  bestaat, samen met die van Canaletes, Estudis, Sant Josep en Santa Mónica) is één van de honderd foto’s van Frederic Ballell die tot 22 mei te bewonderen zijn in het fotoarchief van de gemeente, het Arxiu Fotogràfic in de Born.

Ballell, in 1864 geboren in Puerto Rico, was één van de eerste Catalaanse fotojournalisten: fotografen die meer dan alleen maar mooie plaatjes maken, maar hun onderwerpen met journalistiek gevoel uitkiezen en weergeven, die schrijven met het beeld. Als elke Barcelonees liep hij regelmatig op de Rambla, en ‘stal’ er foto’s van de nietsvermoedende wandelaars. Prachtig altijd om te zien, hoe zo’n populaire straat er iets meer dan een eeuw geleden bij lag; de foto’s zijn van 1907 en 1908.

Dat het allemaal van die, zoals ze het noemen, ‘spontane’ foto’s zijn is opvallend, omdat een fotocamera in die tijd geen klein onopvallend apparaatje was, voor veel mensen bovendien nog een bezienswaardigheid en voor de fotograaf dus moeilijk om niet de aandacht te trekken.

Een voet verliezen voor een mooie foto

morenatti

Dit was de laatste foto die hij maandag doorseinde vanuit een plek ergens in Pakistan of Afghanistan, waarschijnlijk met een satelliettelefoon. Het is een Afghaanse grenswachter in Spin Boldak en aan zijn voeten ligt de Pakistaanse stad Chaman, zo’n 100 kilometer ten zuidoosten van Kandahar. Daarna stapte fotograaf Emilio Morenatti van het persbureau AP in een wagen van een konvooi met Amerikaanse militairen om de verkiezingen in die moeilijke provincie in het zuiden van Afghanistan te verslaan. Onderweg ontplofte een bermbom. Zijn Indiase AP-collega, cameraman Andi Jatmiko, raakte lichtgewond, Emilio zwaarder: hij verloor een voet.

Ik heb diepe bewondering voor dit soort fotografen en verslaggevers; in Nederland is de dood van cameraman Stam Storimans, vorig jaar in Grozni, nog vers. Wij journalisten, met onze pen en blocnote, kunnen als we willen ons altijd een beetje op de achtergrond houden. Zij, de fotografen en cameramensen, moeten én willen (vooral is het vaak willen, hun ambitie én verlangen naar schoonheid is groot) de mooiste foto’s of beelden maken. En doen dat ook, zoals deze foto’s van Morenatti.

Emilio begon als fotograaf in Sevilla, deed er natuurlijk veel sport en stierenvechten, voor het Spaanse persbureau Efe. Doet me denken aan mijn vroegere collega in Rotterdam, Jerry Lampen. We deden voetbalwedstrijden, beetje Feyenoord, Sparta en Excelsior. Morenatti ging van Efe naar het internationale AP, was er de laatste twee jaar verantwoordelijk voor het bureau in Islamabad. Lampen ging naar Reuters en ging vooral in het Midden-Oosten triomfen vieren met prachtige platen.

Eén opmerking, vandaag, van de Amerikaanse fotografe Dayna Smith, winnares van de World Press Photo in 1998. “Niemand wil het leven verliezen of verminkt raken voor een mooie foto. Maar soms is het risico het waard. En soms staan we net op de verkeerde plek. Dat is het lot.”

Morenatti (hieronder nog een foto van eergisteren, van Amerikaanse soldaten), wordt naar Dubai overgebracht. Ongetwijfeld zal hij binnen een jaar gewoon weer foto’s maken.

morenatti2