Tagarchief: puig i cadafalch

De nieuwe zuilen van Montjuïc

,,Die hebben daar altijd al gestaan,” zei een voorbijganger tegen een lezeres van dit weblog, toen zij vroeg naar de vier witte zuilen bij de ‘magische fontein’ van Montjuïc. Dat ‘altijd’ van die voorbijganger is vrij relatief. Ja, ze stonden er al in 1919, toen de beroemde architect Puig i Cadafalch met de pilaren een allegorie maakte op de vier rode strepen op de Catalaaanse vlag. Er zijn ook veel foto’s van toen, van die symbolische zuilen, de zoveelste uitdrukking van de Catalaanse trots en vooral het nationalisme, toen ten tijde van de tweede republiek.

Maar ze hebben er niet altijd gestaan. In 1928, slechts negen jaar later dus, liet de fascistische generaal en Franco-voorganger Primo de Rivera de zuilen weer naar beneden halen; het bewind moest niets hebben van welke uiting van regionaal nationalisme dan ook. De toeristen die tot en met vorige zomer in Barcelona zijn geweest en jonger zijn dan 83 jaar hebben die zuilen dus ook nooit kunnen zien. Uiteindelijk besloot het gemeentebestuur, na een voorstel van de republikeinen van de partij ERC, de ionische zuilen weer in ere te herstellen, wat niet zonder kritiek is gegaan. Immers, niemand die ze nog miste en door ze weer op te richten zou het toch mooie uitzicht vanaf de Plaça de Espanya op het Palau Nacional worden bedorven. Uit esthetisch oogpunt werd daarom besloten de zuilen iets lager te maken, 18,7 meter in plaats van de originele 20. Zo passen ze beter in hun omgeving, is de uitleg.

Sinds november staan ze daar dus weer, Les Quatre Columnes. Alsof ze niet 82 jaar zijn weggeweest.

Het meest Amsterdamse huis van Barcelona

casa amatller

De steigers van de verbouwing, die bijna twee jaar duurde, zijn deze week weggehaald. Het Casa Amatller is weer in vol ornaat te bewonderen. Soms staat het een beetje in de schaduw van de beroemde buurman, het Casa Batlló van Gaudí, waarop dagelijks duizenden camera’s van toeristen zich richten, maar dit huis is niet minder de moeite waard, ook al omdat het het werk is van Barcelona’s tweede beroemde architect van het modernisme, Josep Puig i Cadafalch.

Amatller, Batlló en de andere buurman, het Casa Lleó, vormen met zijn drieën de manzana de la discordia. Dat behoeft een korte uitleg: letterlijk vertaald is dit de ‘twistappel’ uit de Griekse mythologie, maar manzana (appel) is in het Spaans ook het woord voor een huizenblok. En dit blok was een twistpunt omdat de drie huizen zo enorm van elkaar verschillen en zij samen braken met het uniforme beeld dat stedenbouwkundige Josep Cerdà met de wijk Eixample voor ogen had.

casa amatller3Het Casa Amatller was er als eerste, zoals op deze foto uit 1900 is te zien. Er stonden hier op de majestueuze Passeig de Gràcia al woningen, maar chocoladefabrikant Antoni Amatller wilde in 1898 een huis volledig naar eigen wens gebouwd.

Het meest opvallende, voor Barcelona, is de trapgevel, zo gewoon aan de Amsterdamse grachten. En dáár deed Puig i Cadafalch ook zijn inspiratie op bij de bouw. Amatller wilde per se een mooie fotostudio met schuine daken op de bovenste verdieping, terwijl in Barcelona alle daken plat zijn en er zo een mooi en ruim dakterras ontstaat. Door de wens van de eigenaar moest de architect een andere manier vinden om het regenwater af te voeren én om die schuine daken een mooi frontaal aanzicht te geven en daarvoor hij ging te rade in Noord-Europa. Sindsdien staat er midden op de Passeig de Gràcia een half huis uit de Amsterdamse Gouden Eeuw.

casa amatller2