Op zoek naar werklozen. Dat is, helaas, niet moeilijk in Spanje. Vroeger ging je naar een arbeidsbureau, wachtte je mensen op die naar buiten kwamen lopen en vroeg je hen vriendelijk of je wat over hun situatie mocht weten. Nu ga je gewoon naar elk willekeurig dorp, Castelldefels in dit geval, en kijk je rond een uur of 12 ’s middags goed om je heen. Dan zie je een jong jochie met twee afgedekte vogelkooitjes lopen. Dat was een hobby die tot voor kort was voorbehouden aan gepensioneerde mannen die alle tijd hadden hun vogeltjes (bijna altijd jilgueros, ofwel putters of distelvinken) uit te laten en uren op een pleintje in dorp of stad met anderen te praten terwijl de vogels op een muurtje rond konden kijken, zonder trouwens de vogel naast hen te mogen zien.

Ja, zei Alex, hij was 18 jaar, werkloos en had helaas tijd genoeg. De meest getroffen groep, in de diepduikelende Spaanse economie, zijn deze schoolverlaters, vaak zonder diploma. Van jongens en meiden tussen de 16 en 24 die niet meer op school zitten zijn meer dan 40% werkloos. “Ga met me mee naar het plein, daar zitten werklozen genoeg,” zei de aardige jongen ook nog. En daar waren ze, aan de bar met een cognacje, op het terras met een spel kaarten of domino, op straat met een babbeltje: 4,6 miljoen werklozen zijn héél veel werklozen.

Terwijl heel Europa zich zorgen maakt over welk land na Griekenland als volgende instort en miljarden euro’s hulp gaat vragen, Portugal of Spanje, hebben deze mensen geen boodschap aan macro-economische spookbeelden. Hun dagelijkse leven is een trieststemmende aaneenschakeling van frustrerende ervaringen. Ergens een CV’tje afgeven is al ontmoedigend: óf er ligt al een enorme stapel A4-tjes in een bak te wachten tot iemand hen leest, óf het bedrijf doet de deur niet eens meer open en vraagt via de intercom het CV maar in de brievenbus te stoppen. Bijna nergens is er werk meer. Álex kon vijf dagen aan de slag op een kleine kermis, hij moest een attractie een beetje in de gaten houden, op de kinderen passen, van vier uur ’s middags tot na middernacht. Aan het einde kreeg hij 25 euro, voor die 5 dagen. “Ik voelde me gepakt, had toch wel minimaal 40 euro verwacht.”