Ik heb het er al eens over gehad, het verschil tussen volwassen metrolijnen in heuse wereldsteden en de vaak verwaarloosde wagons en stations in Amsterdam en Rotterdam. Laatst, in Rotterdam, weer eens ontdekt hoe weinig de lokale bestuurders zelf ook geïnteresseerd zijn in hun ondergrondse transport: de bewegwijzering is een absolute noodzaak en in de metro ook vrij eenvoudig te regelen, maar in R’dam is het alsof ze denken dat er niemand ooit van buiten komt en iedereen automatisch de weg weet; op de meest centrale stations als CS, Stadhuisplein en Beurs was vrijwel nergens ook maar één kaart van de metrolijnen en hun stations te vinden.

Maar daar moest deze post niet over gaan, of een beetje, want hij gaat óók over metro en beschaving. Het bestaat al sinds 2006, maar omdat ik nauwelijks in Madrid ben geweest, de laatste jaren, had ik het nog niet ontdekt: de Bibliometro. Op 12 stations in het grote netwerk van Madrid staan moderne, architectonisch verantwoorde en transaprante hokjes waar je voor 15 dagen een boek kunt lenen, mits je lid bent van de openbare bibliotheek. Prachtig toch? Zeker omdat veel mensen de reistijd in de metro benutten om een boek te lezen, en op deze manier krijg je er ongetwijfeld meer lezers bij. (Veel anderen gebruiken de reis om een dutje te doen; sommigen omdat ze heel vroeg zijn opgestaan, anderen omdat ze te lang zijn doorgezakt.) 

In de eerste helft van vorig jaar werden er bijna 62.000 boeken uitgeleend, ruim 400 per werkdag dat de Bibliometro geopend is. In totaal waren er toen 100.000 boeken beschikbaar, van 1.000 verschillende titels; aantallen die inmiddels wel weer iets verhoogd zullen zijn.

Het oorspronkelijke idee komt trouwens niet uit Madrid. Al in 1996 werd de Bibliometro in Santiago de Chile ingevoerd; nu bestaat het ook in Medellín (Colombia), Valencia en dus Madrid, waar de nieuwe, zeer ruime stations genoeg plaats bieden voor zo’n hokje. Idee voor de toekomstige Noord-Zuidlijn? Ook al zal, als de bouw in het huidige ritme doorgaat, Harry Mulisch het niet meer meemaken dat je zijn boeken ook  in de metro kunt lenen.