Heb ze zelf al lang niet gegeten, maar alle herinneringen aan warme ochtenden in Zuid-Spanje met churros en een kom dikke chocolademelk/saus kwamen ineens weer boven, zojuist op de druilerige Via Laietana. Een zaakje van niks, ergens tussen de kathedraal en het Palau de la Música in, dus een redelijke toeristische route. Zag twee toeristen nieuwsgierig giechelend de churros tot zich nemen. Ik noem ze Japanners in de kop, maar daar kan ik niet helemaal voor in staan, want ik heb ze niet gevraagd waar ze vandaan komen. Ongetwijfeld stond in hun zeer complete reisgids dat ze bij een bezoek aan Spanje de ‘traditionele lekkernij’ van churros eens moesten proeven.

Veel van de traditionele zaakjes waar mannen en vrouwen churros en, bijvoorbeeld, zelfgemaakte chips bereiden bestaan niet meer, zijn door modernere eetgelegenheden verdrongen. Maar een churros-kraam is nog wel altijd een vaste bezoeker van kermissen en andere feestelijkheden.

De churros werden in Nederland ooit een beetje beroemd toen Ajax een Europa-Cupwedstrijd tegen Atlético Madrid speelde. De histrionische voorzitter Jesus Gil y Gil, inmiddels overleden, stond versteld van het grote aantal zwarte spelers bij de rivaal. “Dat leek Congo wel, met alle respect. Keek je naar één kant, zag je drie zwarten warmlopen, keek je naar de andere kant, nog eens vijf, en in het veld weer vier…”  Toen kwam zijn historische zin over de churros: “Er kwamen zwarten van alle kanten, alsof ze uit een máquina de churros kwamen.” Groot nieuws, natuurlijk, dat soort discriminerende opmerkingen, maar hoe vertaal je als correspondent voor de Nederlandse media in godsnaam een máquina de churros? De persbureau’s kwamen met een ‘oliebollenmachine’, en die naam is altijd zo gebleven. Maar churros zijn natuurlijk geen oliebollen.

Voor degenen die ze nog nooit hebben geproefd: het zijn lange slierten deeg die vanuit zo’n machine direct de hete olie (meestal zonnebloemolie) in worden gedraaid, binnen enkele seconden gebakken op een bordje worden gelegd en een flink lading suiker over zich heen gegoten krijgen. Lekker vet, je kunt blíjven eten als je er eenmaal aan begonnen bent, maar de gevolgen, zo’n volle, gistende maag, zal je uren later nog steeds merken.