Het is één van die schandalen waarover je je jarenlang – zo lang als de langzamze rechtsgang in Spanje duurt – kunt opwinden, omdat je wéét dat enkele mensen opzéttelijk iets héél fout hebben gedaan, maar dat zij te máchtig lijken om aan te pakken. Vandaag werd een Spaanse generaal uiteindelijk wel veroordeeld, maar hogere verantwoordelijken als de toenmalige minister van Defensie, Federico Trillo, en misschien wel premier Aznar zijn buiten schot gebleven.
Op 26 mei 2003 stortte bij Trabzon (Turkije) een verwaarloosde YAK-42 neer. Aan boord waren, behalve de Oekraïense bemanning, 62 Spaanse militairen die op de terugweg waren van hun missie in Afghanistan. Niemand overleefde de crash.
Minister Trillo, door een paraplu beschermd tegen de motregen, ging de dag erna poolshoogte nemen en droeg de meegevlogen forensen van het leger op om zo snel mogelijk alle bijna onherkenbare lijken te identificeren, omdat de regering drie dagen later een mooie staatsbegrafenis in Madrid wilde organiseren. Zo gezegd, zo gedaan. Turkse patholoog-anatomen hadden al 32 van de 62 kadavers van de soldaten geïntificeerd, maar de moeilijkste gevallen bleven over. Die werden door hun Spaanse collega’s willekeurig in lijkzakken en -kisten gestopt met een al even willekeurige naam erop.
Familie’s van de overleden soldaten voelden al nattigheid omdat die toch moeilijke identificatie zo snel was gedaan. Hun vrees werd bewaarheid toen één familie zag dat het hen toegewezen lijk van hun Spaanse, blanke zoon de onmiskenbare kenmerken van een zwart persoon hadden. Er kwam een aanklacht en de daaropvolgende DNA-tests wezen uit dat met de identificatie van 30 lijken was gerotzooid.
Tijdens het proces zei generaal Vicent Navarro dat hij uit goede wil had gehandeld. Tja. Hij moet nu voor drie jaar de cel in wegens valsheid in geschrifte. Twee militaire forensen werden wegens medeplichtigheid tot 18 maanden veroordeeld. Minister Trillo – nu parlementslid – heeft nooit enige politieke verantwoordelijkheid hoeven te nemen.